Gorzów Śląski to, obok Praszki, najbardziej na północ wysunięty punkt walk w okresie Powstań Śląskich. Ówczesna gmina Gorzów położona była bowiem blisko granicy państwowej z Polską. Między innymi z powodu tego położenia Gorzów Śląski i okolice należały do istotnych punktów strategicznych, gdyż ich opanowanie przez powstańców mogło pozwolić na przepływ ludzi i środków walki z Polski na teren objęty powstaniem. Sama gmina licząca blisko 2000 mieszkańców była silnie zgermanizowana, a Polacy stanowili tu mniejszość.
Gorzów Śląski, ze względu na swoje położenie, stanowił jeden z punktów zbornych dla ochotników z Polski, chcących wesprzeć Ślązaków w ich walce o narodowe wyzwolenie. Stanisław Kopic tak wspomina pierwsze dni walk o Gorzów: „w dniu wybuchu III powstania śląskiego przekorczyliśmy granicę w Wygiełdowie i Jastrzygowicach skąd kolejno zajmowaliśmy wioski pomiędzy Olesnem i Gorzowem. Kiedyśmy docierali do Gorzowa nadjechały 3 samochody z Niemcami do pomocy miejscowym Niemcom. Kiedy otwarliśmy ogień karabinów maszynowych Niemcy Ci porzucili samochody, które były własnością komendanta powiatowego Anglika, i nawiali przez pola na Kluczbork”*.
Ciekawa historia wiąże się z samym zdobyciem Gorzowa w pierwszych dniach walk. Dobrze wyekwipowany oddział zaatakował Gorzów nie mając wiedzy o dużym zebraniu Niemców w tym mieście. Na pojawienie się Polaków odpowiedziano więc silnym ogniem wstrzymując natarcie i grożąc zmuszeniem oddziału do wycofania. Znany tylko z nazwiska dowódca oddziału powstańczego zdecydował odwołać się do fortelu, aby wydostać się z trudnej sytuacji. Wydał on dwóm powstańcom rozkaz wycofania się, okrążenia miasta i wejścia do niego od drugiej strony. Jak relacjonuje uczestnik tych wydarzeń Paweł Szulc „udało się wykonać rozkaz. Wybuch czterech granatów na rynku wzbudził przewidywany skutek. Przestraszeni Niemcy, przekonani, że są w otoczeniu, rzucili się do bezładnej ucieczki i zajęcie miasta było już tylko formalnością” [cytat za Powstaniec Śląski. Jednodniówka z okazji 40. rocznicy III Powstania Śl. Opole 4.VI.1961 r, źródło muzeumpowstanslaskich.pl]. Miasto zostało zdobyte 4 maja. Odcinka tego broniła powstańcza podgrupa „Butrym”. W dniach 12, 16 i 20 maja 1921 r. siły Niemieckie podejmowały w rejonie Gorzowa działania zaczepne, jednak do silnej ofensywy przeszły dopiero w dniu 23 maja, w nocy. Pomimo zaciętego oporu powstańców z 2. batalionu Grupy „Północ” pod dowództwem por. Wilmana Selbshutz zdobył miasto. Natychmiast działania podjęły dwie bojówki terrorystyczne zwalczające miejscowych Polaków. Siły powstańcze szybko odbiły miasto siłami podgrupy „Butrym” (dowódca – Feliks Arkenstein) w dniu 25 maja i pomimo dalszych ataków utrzymały je do zakończenia działań zbrojnych.
Na Gorzowskim cmentarzu przy ulicy Zielonej znajduje się masowy grób co najmniej 10 osób, które zginęły w czasie powstania. Napis na pomniku brzmi „CZEŚĆ BOHATEROM [WALK] O WYZWOLENIE NARODOWE I SPOŁECZNE”.
*Wspomnienie S. Kapicy [w.] Morga M. [red.], Olescy Powstańcy, Olesno 1969, s. 84
