Leśnica obecnie znajduje się w powiecie strzeleckim na terenie województwa opolskiego. Położona jest nieopodal Góry św. Anny. Nie należała ona do „bastionów polskości” o czym może świadczyć fakt, że w 1910 roku gminę Leśnica zamieszkiwało 1951 mieszkańców, z czego tylko 396 mówiło językiem polskim, zaś 1358 językiem niemieckim. Jedynie 197 mieszkańców biegle mówiło oboma językami. Pomimo tego w wyborach komunalnych z listopada 1919 roku Polacy zdobyli 19 z 27 mandatów.
Ta niewielka grupa Polaków była jednak bardzo aktywna. Świadczyć o tym może fakt, że od listopada 1918 roku w Leśnicy działała Rada Robotnicza, od 1919 roku Kółko Rolnicze oraz komórka Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska, którą kierował Antoni Paterok (odznaczony w 1931 roku Medalem Niepodległości). Warto nadmienić, że miejscowość była także jednym z ośrodków dyspozycyjnych Polskiego Komitetu Plebiscytowego w Strzelcach. Od lutego 1920 roku w Leśnicy stacjonował stosunkowo nieliczny garnizon aliancki.
Podczas III Powstania Śląskiego rejon Leśnicy był miejscem zaciętych walk. Już 7 maja 1921 roku miejscowość zdobył batalion strzelecki Pawła Dziewiora z Podgrupy „Bogdan” należącej do Grupy „Północ”. Dwa dni później, 9 maja 1921 roku odparto kontratak niemiecki z rejonu Zdzieszowic. Później w Leśnicy stacjonowało dowództwo pułku katowickiego Walentego Fojkisa należącego do Grupy „Wschód”.
W trakcie bitwy w rejonie Góry św. Anny, która trwała w dniach 21 – 26 maja 1921 roku, już na samym początku Leśnica została zdobyta przez niemieckie oddziały Selbstschutzu pod dowództwem majora von Chappuisa. W kolejnych dniach miejscowość przechodziła z rąk do rąk, podczas zaciętych bojów walczono nawet o poszczególne budynki. Przykładowo 23 maja podczas kontrataku na Górę Św. Anny „po krótkim przygotowaniu artyleryjskim zaczęła się kilkugodzinna zażarta walka o Leśnicę, do której wreszcie wdarli się powstańcy. Zdawało się, że ta kluczowa miejscowość już otworzyła powstańcom drogę do Gogolina, gdy w tym momencie wpadł na walczące oddziały batalion Oberland, uderzając w odsłoniętą prawą flankę i tyły polskie”*.
Po zakończeniu III Powstania Śląskiego i wytyczeniu nowej granicy polsko-niemieckiej, Leśnica pozostała po stronie niemieckiej.
Będąc w Leśnicy warto szczególnie odwiedzić Muzeum Czynu Powstańczego. Mieści się ono na drodze w kierunku Leśnicy w budynku dawnej karczmy, która wykupiona stała się siedzibą „Domu Polskiego” prowadzonego przez Związek Polaków w Niemczech „Rodło”. W 1937 r. działalność „Domu Polskiego” została przerwana przez władze nazistowskich Niemiec. W okresie wojny mieściła się w tym budynku komendantura pobliskiego obozu pracy. Dzisiejsze muzeum eksponuje ok. 2,5 tys. pamiątek z okresu powstań i plebiscytu na Śląsku, przybliżając historię tamtych czasów.
W Leśnicy znajduje się niewielki pomnik Powstańców Śląskich oraz zbiorowa mogiła bohaterów poległych w walkach podczas III Powstania Śląskiego.
*cyt. za Wyglenda J. „Traugutt”, Plebiscyt i powstania śląskie, Opole 1966, s. 194.
